ผลการศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
การศึกษาในสัตว์ทดลองหรือในหลอดทดลอง พบว่า สารสกัดหรือสารสำคัญของหม่อนมีฤทธิ์ทางยาหลายประการ ดังนี้ 1. ฤทธิ์ต้านอนุมูลอินสระ น้ำคั้นและสารสกัดจากใบมีสารต้านอนุมูลอิสระหลายชนิด และมีสารสำคัญที่ยับยั้ง oxidation ของ LDL ได้ 2. ฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเมลานิน (melanin) สาร 2-oxyresveratrol จากกิ่งหม่อน และสาร mulberroside F จากใบและสารสกัดจากเปลือกราก มีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ tyrosinase ซึ่งเกี่ยวข้องในขบวนการสร้างเม็ดสีที่ผิวหนัง จึงมีการนำสารสกัดรากหม่อนมาใช้เป็น whitening agent ในเครื่องสำอาง 3. ฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือด สารสกัดด้วยน้ำและสาร 2-O- ? -D-galactopyranosyl-1-deoxynojirimycin (GAL-DNJ) จากใบหม่อน มีฤทธิ์ลดน้ำตาลในสัตว์ทดลองที่เป็นเบาหวาน และสาร 1-deoxynojirimycin ,ฤทธิ์แรงในการยับยั้งเอนไซม์ ?-glucosidase ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จึงช่วยยับยั้งการย่อยแป้งในอาหารช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ทำให้ใบหม่อนมีศักยภาพในการนำมาใช้ในผู้ป่วยเบาหวาน หรือใช้ควบคุมน้ำหนัก 4. ฤทธิ์ลดความดันโลหิต สารสกัดเอธานอลจากใบและบิวทานอลจากเปลือกราก มีสารฟลาโวนอยด์ที่มีฤทธิ์ลดความดันโลหิต ในหนู 5. ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาอื่น ๆ เมื่อศึกษาในหลอดทดลองสารสกัดและสารสำคัญจากเปลือกรากหม่อนมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ของเชื้อเอชไอวี ฤทธิ์ต้านเชื้อรา และต้านเชื้อไวรัสที่ก่อโรคเริมที่อวัยวะเพศ ส่วนการศึกษาในสัตว์ทดลอง พบฤทธิ์แก้ไอ ขับปัสสาวะ ลดอาการบวม และฤทธิ์สงบประสาท ประสิทธิผลในการรักษาโรคจากรายงานการวิจัยทางคลินิก ฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือด เมื่อให้ยาชงซึ่งมีส่วนผสมของใบหม่อน ร่วมกับฝักถั่ว (Phaseolus vulgaris) และใบ Vaccinium myrtillus L. ขนาด 150 มิลลิกรัม / คน แก่ผู้ป่วยเบาหวาน จำนวน 82 คน วันละ 3 เวลา เป็นเวลา 2 เดือน พบว่าผู้ป่วย 74 ราย มีระดับน้ำตาลในเลือดลดลงถึง 24 % ของระดับก่อนให้ยา
จากการวิจัยที่โรงพยาบาลสำโรง จังหวัดอุบลราชธานี ให้ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่รับยา glibenclamide พบว่า เมื่อให้แคปซูลหม่อนร่วมด้วยในขนาด 20 กรัม ต่อวัน นาน 8 สัปดาห์มีผลช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดก่อนอาหารเช้า และระดับฮีโมโกลบิน เอวันซี (HbA1c) อย่างมีนัยสำคัญ เมื่อเทียบกับเมื่อก่อนรับประทานหม่อน ขณะที่กลุ่มที่ได้รับยาหลอกไม่มีการเปลี่ยนแปลง การนำใบหม่อนในรูปแบบของชาชงหรือสารสกัดมาใช้ในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ยังต้องศึกษาวิจัยทางคลินิกเพิ่มเติม
ข้อห้ามใช้ ข้อควรระวัง และอาการข้างเคียง ไม่มีข้อมูล
ขนาดที่ใช้ และวิธีใช้ ตามเภสัชตำรับของประเทศจีน ใบหม่อน ใช้แก้โรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ขับร้อนจากปอด อาการไอแห้ง เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ ตาอักเสบ ตามัว ในขนาด 4.5 – 9 กรัม ผล ใช้แก้อาการเวียนศีรษะ หูอื้อ ใจสั่น นอนไม่หลับ ผมหงอกเร็ว เบาหวาน ท้องผูก ในขนาด 9-15 กรัม เปลือกราก ใช้สำหรับอาการไอ หืด ในขนาด 6-12 กรัม กิ่งหม่อน ใช้รักษาโรคปวดข้อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณบ่าและแขน ในขนาด 9-15 กรัม
ข้อมูลจากสำนักพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีหม่อนไหม กรมหม่อนไหม
|